Titel van het boek: De bestedeling
Auteur: Menno Lanting
Uitgever: S2 Uitgevers
Publicatiedatum: 16 september 2025
Aantal pagina’s: 216
Aantal sterren: 3 sterren
Achterflaptekst:
Tot diep in de twintigste eeuw was het realiteit in Nederland; kinderen, ouderen en mensen met een beperking werden geveild aan de laagste bieder.
Een vergeten praktijk waar schrijver Menno Lanting op stuitte tijdens zijn zoektocht naar het levensverhaal van zijn overgrootmoeder.
In De bestedeling reconstrueert hij voor het eerst deze schrijnende geschiedenis van uitbesteding, waarbij kwetsbare mensen als handelswaar werden behandeld. Aan de hand van archieven, persoonlijke verhalen en historische documenten laat Lanting zien hoe dit systeem werkte – en wat het betekende voor honderdduizenden levens. Hoewel bestedelingen officieel recht hadden op zorg en opvoeding, was de werkelijkheid vaak hard en onmenselijk.
De bestedeling is een onthullend en aangrijpend boek over armoede, overlevingsdrang en vergeten levens. Het werpt een nieuw licht op een pijnlijk en onbekend hoofdstuk uit onze geschiedenis.
‘Van de duizend gezinnen vindt men er één waar het kind uit liefde wordt opgenomen, en 999 waar eigenbelang de belangrijkste of enige reden is om vreemde kinderen in huis te nemen.’
Eigen mening:
Voor mij was het totaal onbekend dat dit stukje geschiedenis ooit heeft bestaan. Ik wist niet dat kinderen en ouderen in Nederland letterlijk “verhandeld” werden aan de goedkoopste bieder, puur om de kosten voor de samenleving te drukken. Ik vind dat bizar en bijna onvoorstelbaar. Hoewel het in een totaal andere tijd speelde, geloof ik niet dat dit de levens van die kinderen en volwassenen ten goede heeft gedaan.
In het begin moest ik echt wennen aan het boek. Het voelde soms als een opsomming van feiten en historische gebeurtenissen, met hier en daar herhaling. Daardoor kwam ik moeilijk door de eerste hoofdstukken heen. Toch bleef het interessant genoeg om door te lezen, juist omdat het zoveel onbekende en aangrijpende verhalen blootlegt. Gaandeweg raakte ik steeds meer geboeid, vooral door de persoonlijke verhalen die de feiten tot leven brengen.
Wat mij ook raakte, zijn de vergelijkingen die Menno Lanting maakt met de huidige tijd. Hij legt uit dat ook nu de jeugdzorg nog wel eens tekortschiet. Dat kinderen soms te laat of helemaal geen passende hulp krijgen. Dat is pijnlijk herkenbaar. Als kind ben ik twintig jaar geleden door jeugdzorg uit huis is geplaatst. Ik weet dan ook hoe zwaar het is om te moeten overleven en hoe groot de impact van zulke ervaringen zijn. Daarom vind ik de boodschap in dit boek zo treffend en hoop ik dat het iets in gang zet! Want ook nu is er nog een hoop te leren uit de schrijnende geschiedenis uit dit boek.
De Bestedeling is een indrukwekkend boek dat een vergeten, pijnlijke kant van onze geschiedenis zichtbaar maakt. Het is soms zwaar om te lezen en niet altijd even vlot geschreven, maar de inhoud is zo belangrijk dat het absoluut de moeite waard is. De combinatie van geschiedenis, persoonlijke verhalen en actuele lessen maakt het krachtig en confronterend.